Тархи судлалд суурилсан хиймэл оюун ухааныг ашиглах шаардлагатай байна

Манай улсад хиймэл оюун ухааныг хөгжүүлэх үйл ажиллагаа анагаах ухааны салбарт төвлөрч байна. Энэ талаар АШУҮИС, Тархи судлалын хүрээлэн, Монголын нейросайнсын нийгэмлэг Дэлхийн тархи судлалын байгууллагатай хамтран ажиллаж байна

“Улаанбаатар марафон” олон улсын гүйлтийн тэмцээн 10 дахь жилдээ болно

“Улаанбаатар марафон” олон улсын гүйлтийн тэмцээнийг тавдугаар сарын 25-ны бямба гарагт Д.Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулна.    Монгол Улсад гүйлтийн спортыг хөгжүүлэх, гүйлтээр хичээллэгч, сонирхогч иргэдийн тоог нэмэгдүүлэх, өсвөр, залуу үеийнхэнд бие бялдар, оюун санааны өв тэгш хүмүүжлийг төлөвшүүлэх зорилгоор тус гүйлтийн тэмцээнийг 2014 оноос зохион байгуулсаар ирсэн.    Энэхүү гүйлтийг бүтэн марафон буюу 42 км, хагас марафон буюу 21 км, 10 км, 5 км, 1.5 км болон тусгай хэрэгцээт олимпийн төрлийн 0.8 км, 0.5 км гэсэн төрлөөр зохион байгуулна.   Нийт бүртгүүлсэн иргэдийн 50 хувь орчим нь 10 ба түүнээс дээш км-т гүйхээр бүртгүүлсэн байна. Мөн оролцогчдын тоо жилээс жилд нэмэгдэж байгаа.  “Улаанбаатар марафон 2024” үеэр хоолны өдөрлөг зохион байгуулна

Амралтын өдрийг гэр бүлээрээ ГОЁ өнгөрүүлэх санаа

Амралтын өдрөө хайртай хүмүүстээ зориулчихсан байхад ажлын өдөр хүртэл сэтгэл дүүрэн сайхан эхэлдэг тийм ээ.. Тэгвэл энэ удаад Мико гэр бүлдээ хэрхэн аз жаргалаар дүүрэн чанартай цаг зориулсантай танилцацгаая. Энэхүү төлөвлөгөөнд Микогийн гэр, кофе, буйдан, амттан, чимэглэл, юнивишн, хайртай хүмүүс багтсан аж

С.Хулангаа: Хамгийн эрүүл дадал бол өглөөний цайндаа халуун хоол идэх

Хоол зүйч С.Хулангаатай ярилцлаа. - Амьдралын буруу зуршил гэж юу болох талаар яриагаа эхлүүлье. Юунаас үүдэж энэ буруу зуршил үүсдэг вэ? - Өдөр бүр, эсвэл хааяа хийдэг зүйл нь зуршил болчихсон, эцэстээ таны эрүүл мэндийг доройтуулах, амьдралын хэв маяг, чанарт нөлөөлж буй зүйлийг хэлдэг. Жишээлбэл тамхи татдаг байлаа гэж бодоход та өнөөдөр эсвэл маргааш үхэхгүй

Б.Сувдмаа: Цөлжилтөөс хамгаалах ажлыг тууштай хийвэл байгаль өөрөө хурдан сэргэдэг

Дэлхийн усны өдрийг угтан БОАЖЯ, Усны газар, Туул голын сав газрын захиргаанаас “Усны нөөцийн нэгдсэн менежмент-талуудын оролцоо" хэлэлцүүлгийг өнөөдөр “Монполимет” цогцолборт зохион байгууллаа. Хэлэлцүүлгийн талаар болон орон нутаг дахь усны нөхцөл байдлын талаар Говь-Алтай аймгийн Байгаль орчин, аялал жуулчлалын газрын ТББ-уудыг хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Б.Сувдмаагаас тодруулав.   -Уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас мөнх цэвдэгт уулс хайлж байгаа. Үүний тоонд манай орны Отгонтэнгэр, Сутай, Их Богд уул орж байгаа талаар Усны газраас мэдээлсэн

Халдвартай эсээс ХДХВ-ийн ДНХ-г таслан авч чаджээ

2020 оны химийн салбарын Нобелийн шагналыг хүртсэн CRISPR гэдэг ген засварлах технологийг ашиглан хүний дархлал хомсдолын вирусийн /ХДХВ/ ДНХ-г халдвар авсан эсээс амжилттай таслан авч чадсан тухайгаа Нидерландын эрдэмтэд мэдэгдлээ.   Молекулын түвшинд яг л хайч шиг ажилладаг уг технологийг ашиглан ДНХ-г "огтолсноор" халдвартай хэсгийг таслан авч эсвэл идэвхгүй болгосны дүнд ХДХВ өсөж үржихийг зогсоох боломжтой ажээ. Энэ арга аюулгүй, үр дүнтэй эсэхийг тогтоохын тулд илүү өргөн судалгаа хийх шаардлагатай байгаа хэдий ч эцсийн дүндээ биеийг вирусээс бүрэн ангижруулж чадна гэдэгт эрдэмтэд итгэлтэй байна

"Унших, бичих, компьютер дээр удаан хугацаанд ажиллах зэрэг ойрын зайн хэт ачаалал нь холын харааг муутгах гол шалтгаан"

Эрүүл Мэндийн Яам(ЭМЯ)-ны дэргэдэх Нүд судлалын мэргэжлийн салбар зөвлөлөөс дэлхийн глауком өвчнөөс сэргийлэх долоо хоногийн хүрээнд хараа алдалттай холбоотойгоор "Үндэсний мэдээллийн төв"-д хэвлэлийн хурал зохион байгууллаа.  Энэ үеэр глауком өвчин буюу харааны мэдрэлд үүсдэг өвөрмөц эмгэг, болор цайх өвчин болон ямар тохиолдолд хараагаа тэглүүлж болохгүй вэ? зэрэг сэдвийн хүрээнд эрүүл мэндийн зөвлөгөө, мэдээлэл өгсөн юм.  Нүдний глауком өвчин гэдэг нь “чимээгүй хулгайч” буюу ямар ч зовуурь, шинж тэмдэг илрэхгүйгээр нэг мэдэхэд хүн харах үйл ажиллагаагаа алдах эрсдэлд хүргэдгийг анхааруулж байлаа.  Анагаахын Шинжлэх Ухааны Үндэсний Их Сургууль (АШУҮИС)-ийн Нүд судлалын тасгийн эмч, анагаах ухааны доктор Д.Уранчимэг "Хүний нүдний дотоод даралт ихсэх эсвэл харааны мэдрэлийн өөрчлөлт гарснаар эргэшгүй сохор болгодог өвчин бол глауком юм.  Дэлхий даяар 80 сая хүн энэ өвчний улмаас хараагүй сохор болсон гэх тооцоолол гарчээ. Монгол Улсад хийгдсэн олон улсын томоохон судалгаагаар глауком өвчний тархалт БНХАУ-тай адил хэмжээнд байгаа үзүүлэлт бий.  Эргэшгүй хараа алдахад хүргэдэг өвчин учраас энэ чиглэлд ард түмнийхээ анхаарлыг хандуулах хэрэгтэй байна. Глауком өвчнийг аль ч насныхан тусаж болзошгүй

Сэтгэцфизиологийн үндсийг судалгааны үр дүн, баримт, нотолгоонд үндэслэн тайлбарлажээ

2018 онд “Алтан Психея” шагнал хүртсэн “Психофизиология” сурах бичгийн монгол орчуулга уншигчдын хүртээл боллоо.    ОХУ-ын Санкт-Петербург хотын А.И.Герцений нэрэмжит СХУ-ны Улсын их сургуулийн профессор, доктор /Sc.D/ Николаева Елена Ивановнагийн “Сэтгэцфизиологи” номыг сэтгэл судлалын ухааны доктор /Ph.D/ Б.Энхмаа, сэтгэл судлалын магистр /M.A/ А.Тэгшжаргал нар орчуулжээ. МУБИС-ийн номын санд болсон нээлтийн үеэр номын зохиогч Николаева Елена Ивановна хэлэхдээ, “Энэхүү сурах бичгийн онцлог нь зөвлөлтийн судлаачдын дэвшүүлсэн тархи боллон ухамсрын харилцан үйлчлэлийн тухай суурь үзэл санаанууд болон гадаадын зохиогчдын зарчмын шинэ үзэл баримтлалуудын хооронд харилцан буулт хийх боломж байгаа эсэхийг тодруулахыг оролдсон явдал юм. Үзэгдэл нэг механизмаар бус, харин олон механизмаар  тодорхойлогдох нь их байдаг

Үндэсний үйлдвэрлэгчид 2025 он гэхэд өндөгний хэрэгцээг бүрэн хангана

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх “Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал” үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд үндэсний үйлдвэрлэгч “НВЦ”, “Хүнс сервис” ХХК-д ажиллалаа.   “НВЦ” ХХК-ийн “Баян” өндөгний үйлдвэр нэг сая толгой шувуутай. Өдөрт 600 мянган өндөг нийлүүлдэг бөгөөд дэгдээхэй бойжуулах, өндөг ангилан савлах, хагас боловсруулсан бүтээгдэхүүний болон тэжээлийн үйлдвэр зэргийг цогцоор нь байгуулжээ

В.Нямцэнгэл: Тэмбүүгийн халдвар жил бүр нэмэгдэж байна

Тэмбүү өвчний халдвар жил бүр нэмэгдсээр байгааг АШУҮИС-ийн Халдварт өвчин судлалын тэнхимийн багш, доктор В.Нямцэнгэл хэллээ. Энэ талаар Тэрбээр "Монгол Улсад төдийгүй дэлхий дахинд тэмбүү өвчин нэмэгдэх хандлагатай байна. Манай улсад бүртгэгдэж буй нийт халдварт өвчин дотор бэлгийн замаар дамжих халдварын эзлэх хувь 40 орчим байна. Үүний дийлэнх хувийг тэмбүү өвчний тохиолдол эзлээд, өвчлөл буурахгүй, жил бүр нэмэгдэх хандлагатай байна. Тэмбүү өвчин халдвартай хүнээс хүнд халддаг

"Утааны уршгаар эс өөрчлөгдөн хавдар болж, хувирч байна"

Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн орлого 2023 оны эхний 10 сарын байдлаар 19,775.4 тэрбум төгрөг болжээ. Үүнийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулан авч үзэхэд 5,671.7 тэрбум төгрөг буюу 40.2 хувиар өссөн байна.   Үүнээс, Эрдэс баялгийн салбараас төсөвт төвлөрүүлсэн орлого 6,793.4 тэрбум төгрөг болж, өнгөрсөн оны мөн үеэс 3,438.6 тэрбум төгрөг буюу 2 дахин өсжээ. Төсөвт төвлөрүүлсэн орлогын мэдээ, эзлэх хувийг салбараар харуулвал: Уул уурхай, олборлох 6,463.9 тэрбум төгрөг буюу 32.7 хувь, Газрын тос 252.0 тэрбум төгрөг буюу 1.3 хувь, Төмөр замын төлбөр 31.6 тэрбум төгрөг буюу 0.2 хувь, Бусад орлого 45.9 тэрбум төгрөг буюу 0.2 хувь байна. Эрдэс баялгийн салбар Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн орлогын 34.4 хувийг бүрдүүлж байна.     Уул уурхай, олборлох салбараас төсөвт төвлөрүүлсэн орлого мөн энэ оны эхний 10 сарын байдлаар 6,463.9 тэрбум төгрөгийг татвар, хураамж хэлбэрээр төвлөрүүлжээ. Энэ нь өнгөрсөн оны мөн үеэс 3,262.2 тэрбум төгрөг буюу 2 дахин өссөн байна

Өмнөд Солонгост хүнд халдварладаг шувууны ханиад гарчээ

Өмнөд Солонгост шувууны томуугийн "H5N6" вирусийн халдварын найман тохиолдол фермүүдэд бүртгэгдэж, 500 мянга гаруй шувуу устгасан гэж Дэлхийн амьтны эрүүл мэндийн байгууллага мэдээлэв. Өмнөд Солонгосын эрх баригчдын мэдээллээр шувууны ханиад гэж нэрлэгддэг маш халдвартай эмгэг төрүүлэгч шувууны томуугийн дэгдэлт арванхоёрдугаар сарын 5-аас 11-ний хооронд тус улсын баруун хэсгийн тосгонд илэрсэн байна. Вирусийн улмаас 47 шувуу үхэж, үлдсэн 513,810 сүргийг устгасан гэж Парист төвтэй тус байгууллага мэдэгджээ. Үүнээс өмнө энэ сарын эхээр  дэлхий даяар тархаж, тэр дундаа Ази тивд Япон, Камбожид бүртгэгдээд байгаа "H5N1" вирусийн халдвар Өмнөд Солонгост  илэрснийг мэдээлсэн. Сүүлийн дөрвөн жилийн хугацаанд "H5N6" омог зөвхөн Ази тивд илэрсэн байна.  Сүүлд өнгөрсөн нэгдүгээр сард Филиппин дэх шувууны аж ахуйд гарчээ. Сүүлийн жилүүдэд Хятадад уг вирус маш олон хүнд халдварласан нь зарим мэргэжилтнүүдийн санааг зовоож байна. Тодруулбал, 2014 оноос энэ оны арванхоёрдугаар сарын 16-ны хооронд дэлхийн хэмжээнд шувууны томуугийн A хүрээний H5N6 халдвар хүнд халдсан 88 тохиолдол бүртгэгдсэний 87 нь эх газрын Хятадад бүртгэгдсэн гэж Хонгконгийн Эрүүл мэндийг хамгаалах төв мэдээлжээ

"Хорт хавдраар залуу насандаа өвчлөх тохиолдол элбэг байгаа тул эрт илрүүлэгтээ хамрагдах хэрэгтэй"

Толгой хүзүүний байрлалтай хортой хавдартай тэмцэх дэлхийн өдөр өнөөдөр тохиож байна. Манай улсад 2021 онд энэ төрлийн хорт хавдраар 222 хүн оношлогдож 113 хүн нас баржээ. Тохиолдлын тоогоороо зургаадугаарт эрэмбэлэгддэг уг хортой хавдрын талаар Интермед эмнэлгийн Толгой, хүзүүний мэс заслын эмч Б.Батцэнгэлтэй ярилцсанаа хүргэж байна. - Толгой хүзүүний байрлалтай хортой хавдар гэж ямар хорт хавдруудыг хэлж байна вэ? - Толгой хүзүүний байрлалын эрхтнүүдийг хялбархан ялгаж салгаж ойлгоё гэвэл тархи мэдрэлийн систем болон бусад эрхтэн тогтолцоо гэж ангилна. Тархи мэдрэлийн тогтолцооны хавдар болон бусад өвчлөлүүд нь мэдрэлийн тогтолцооны өвчний ангилалд ордог тул энэ ярилцлагад дурдагдахгүй юм. Толгой хүзүүний байрлалын хортой хавдарт тэр орчмын эрхтнүүд болох амны хөндий, эрүү хоншоорын яс, залгиур хоолой, төвөнх зэрэг амьсгал болон хоол боловсруулах замын эрхтнүүдэд тохиолдож буй хортой хавдрууд орно.  - Ямар шалтгаан, нөхцөлөөс болж үүсдэг вэ? - Ихэнхдээ архи, тамхины архаг хэрэглээнээс үүсдэг гэж үздэг бол зарим улс орны соёлын өвөрмөц байдлаас шалтгаалан хавдар үүсгэгч хүчин зүйл харилцан адилгүй байдаг

Гэдэсний халдварт өвчний үед илрэх ШИНЖ ТЭМДГҮҮД

Гэдэсний халдварт өвчний үед илрэх шинж тэмдэг, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний талаар ХӨСҮТ-ийн Гэдэсний халдварын эмнэл зүйн клиникийн тасгийн эрхлэгч Б.Даваахүү мэдээлэл өгөв.  Тэрбээр "Гэдэсний халдварт өвчин нь бохирдсон хоол унд болон бохир гараар дамждаг. Энэ үед халуурах, дотор муухайрах, бөөлжих, суулгах, хэвлий орчмоор өвдөх, бие чичрэх, халуурснаас үүдэн таталт өгөх зэрэг шинж тэмдэг илэрнэ. Гэдэсний халдварт өвчин дотроос цусан суулга, хоолны хордлого, шар өвчний халдвар хамгийн их давамгайлдаг

С.Чинзориг: Эрүүл мэндийн салбарын ажилтны цалинг 43-аас дээш, ажилчдынхыг 40-өөс доошгүй хувиар нэмэгдүүлнэ

Цалин, тэтгэвэр тэтгэмж нэмэх, хүүхдийн мөнгийг хүсэлт гаргасан хүүхэд бүрд олгохын тулд 2023 оны улсын төсөвт тодотгол хийх асуудлыг УИХ-ын чуулганы хуралдаанд хэлэлцэж байна.  Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Ж.Чинбүрэн төсвийн тодотголтой холбогдуулан сайд нараас асуулт асууж, хариулт авав.  - Эрүүл мэндийн салбарын санхүүжилт 122 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэж байна. Хүн ам цөөн, алслагдсан сумдын эрүүл мэндийн санхүүжилтийг тодотголд оруулсан уу? Эрүүл мэндийн сайд С.Чинзориг: Төсвийн тодотголтой холбогдуулан эрүүл мэндийн байгууллагуудад олгох гүйцэтгэлийн санхүүжилтийн тарифт өөрчлөлт орно

250 ортой, түлэгдэлт, хөлдөлтийн гэмтлийн тусламжийг 24 цагаар үзүүлэх Түлэнхийн төв бүрэн хүчин чадлаараа ажиллаж эхэллээ

Гэмтэл Согог Судлалын Үндэсний Төвийн/ГССҮТ/ харьяа Түлэнхийн төвийн барилгыг өнөөдөр албан ёсоор ашиглалтад хүлээн авч, бүрэн хүчин чадлаараа ажиллаж эхэллээ. Монгол Улсын Засгийн газар Кувейтийн сантай хамтран Түлэнхий төвийн барилгын төслийг хэрэгжүүлжээ. Түлэнхийн төв ашиглалтад орсноор ГССҮТ-ийн ачааллыг 25-30%-аар хуваалцаж, хүртээмж мөн хувиар нэмэгдэнэ

“Эрүүл монгол хүн” үндэсний фестиваль болно

“Эрүүл монгол хүн” үндэсний фестиваль 2023 оны 05 дугаар сарын 31-ний өдөр буюу энэ лхагва гарагт Д.Сүхбаатарын талбайд болно.             Фестивалийн үеэр сагсан бөмбөгийн 3x3, хөлбөмбөг, хүндийн өргөлт, газрын теннис, ханан хаданд авиралт, фитнесс, ширээний теннис, шатар, даам, дугуй зэрэг спортын уралдаан, тэмцээн, скейтбоард сонирхогчдын “URBAN ZONE” -ын тоглолт болно. Иргэд нийтийн биеийн тамир,спортын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг 30 орчим холбооны үйл ажиллагаа, нийтийн дасгал, хөдөлгөөн, нийтийн спортын чиглэлээр мэдээ, мэдээлэл авч, үнэ төлбөргүй сургалтад хамрагдах боломжтой. Мөн эрүүл мэндийн суурь үзүүлэлтээ үнэгүй тодорхойлуулж, эрүүл, зөв зохистой хооллолт, эрсдэлээс өөрсдийгөө хамгаалах зөвлөмж, мэдээлэл авах юм.    Үндэсний фестивалийг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Биеийн тамир, спортын улсын хороо, Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төв, Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага хамтран орон даяар зохион байгуулах гэж байна

"Энэтхэг эмнэлгийг авчирснаар иргэдийн санхүүгийн ачаалал буурна"

Энэтхэгийн “Маренго” эмнэлэг Монголд нээгдэх гэж байгаатай холбогдуулан өнөөдөр/2023.05.17/ мэдээлэл хийлээ. Монгол Улсаас Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Д.Ганболд: -Монголчууд Энэтхэгт маш ихээр очиж байна. Сардаа мянгаад хүн виз авч байна